Napoleonvis

Op verzoek van Kim

Nieuwsgierige reus met bulten

De soortnaam ‘lipvis’ doet hem eer aan. Een Napoleonvis heeft namelijk ontzettend dikke lippen. Alsof hij een stukje met zijn ogen dicht ging zwemmen om vervolgens frontaal tegen een andere vis te botsen. Nou ja, tegen twee vissen. Want hoger op zijn kop zit ook nog een joekel van een bult. Arme Napoleonvis, zou je denken. Geen zorgen, die bulten zitten er altijd. Hij ís wel een beetje zielig, maar om een heel andere reden. Deze lipvis is een reus. Een mannetje wordt wel twee meter en weegt 180 kilo. Twee keer zoveel als een flinke volwassen man. Vrouwtjes halen in lengte ongeveer de helft. De dieren leven in tropische zeeën. Jonge Napoleonvisjes zwemmen er vooral in ondiep water en bij het koraal. Maar eenmaal volwassen zijn ze niet bang voor het diepe. Dan kunnen ze wel tot een meter of zestig zakken. Ze hangen het liefst rond bij koraalrifhellingen, in kanalen en lagunes.

Wie in een van die tropische zeeën heeft gedoken, is misschien wel een Napoleonvis tegen het lijf gezwommen. Waarschijnlijk was hij in zijn eentje, hooguit met zijn tweeën. En zeker weet je het nooit, maar het lijkt erop dat hij zo’n ontmoeting met een duiker net zo leuk vindt als andersom. Want Napoleonvissen zijn super nieuwsgierig en begluren die merkwaardige mensen het liefst van dichtbij. Niet schrikken, een Napoleonvis bijt niet graag in een mens. Geef hem maar liever een weekdier of visje. Of een zee-egel, zonder de stekels. De vis steekt hem tussen zijn dikke lippen en slaat hem met ferme hoofdbewegingen kapot tegen een rots.

De Napoleonvis wordt op zijn beurt jammer genoeg ook vaak opgegeten. Vooral in Aziatische landen is hij een populair gerecht. Zo populair zelfs, dat hij officieel met uitsterven wordt bedreigd.

Waar leeft hij? De Rode Zee, de Indische en Stille Oceaan, de Arabische zee en nog meer tropische bestemmingen.

Hoeveel zijn er nog?

Dat is niet bekend. Maar volgens onderzoekers zijn het er bar weinig.

Vrouwtje, eh, mannetje? Napoleonvissen worden wel een jaar of dertig. Pas tussen hun vijfde en zevende zijn ze klaar voor kleintjes. Sommige vrouwtjes beheersen trouwens een indrukwekkend kunstje: ze kunnen van geslacht veranderen. Zo rond haar negende zwemt zij dan zomaar ineens verder als hij.